ผู้สูงวัยเสี่ยงโรคอะไรบ้าง?
(ศูนย์ส่งเสริมสุขภาพ) ผู้เขียนบทความ : ผู้ดูแล
“เมื่อก้าวเข้าสู่วัย 50 – 60 ปีขึ้นไป เรียกได้ว่าเริ่มก้าวเข้าสู่ “ วัยผู้สูงอายุ”แบบเต็มตัว ที่ร่างกายเริ่มมีการเปลี่ยนแปลง ทั้ง ทางร่างกาย และ จิตใจ รวมถึงสังคมที่เปลี่ยนไป ซึ่งความเสื่อมทางร่างกายเกิดขึ้นตามวัยและพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ผ่านมา คนสูงวัยจึงมีความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ ได้มากขึ้น โดยเฉพาะโรคเรื้อรัง โรคมะเร็ง และโรคที่เสื่อมของอวัยวะต่างๆ
หากรู้เท่าทันความเสี่ยง และตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยป้องกันหรือลดความรุนแรงของโรคในอนาคต ทำให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตได้อย่างแข็งแรงและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้ มาดูกันว่าผู้สูงอายุ ส่วนใหญ่เสี่ยง โรคอะไรบ้าง
◉ โรคมะเร็งในผู้สูงวัย ส่วนใหญ่พบได้ในช่วงวัย 50 ปี โรคมะเร็งตับ , โรคมะเร็งปอด , โรคมะเร็งลำไส้
| โรคมะเร็งที่พบ | เพศ | ประเมินตนเองเบื้องต้น | หัตถการที่ควรตรวจ |
|---|---|---|---|
| โรคมะเร็งเต้านม | หญิง | • มีคนในครอบครัวป่วยเป็นมะเร็ง • ตรวจคัดกรองครั้งสุดท้ายเมื่อไร • มีอาการผิดปกติ เช่น ก้อน น้ำหนักลด เจ็บเรื้อรัง |
Mammogram + Ultrasound |
| โรคมะเร็งปากมดลูก | หญิง | • เคยมีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุน้อย • มีคู่นอนหลายคน หรือคู่สมรสมีพฤติกรรมเสี่ยง • ไม่เคยฉีดวัคซีน HPV • เคยมีประวัติติดเชื้อ HPV หรือหูดหงอนไก่ • สูบบุหรี่ • มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ติดเชื้อ HIV |
Pap smear / HPV DNA |
| โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก | ชาย | • ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะตอนกลางคืน • ปัสสาวะขัด เบา หรือไม่สุด • ปัสสาวะสะดุด/หยุดเป็นช่วง ๆ • ปวด/แสบเวลาปัสสาวะ • มีเลือดในปัสสาวะหรือในน้ำอสุจิ • ปวดหลังส่วนล่าง สะโพก หรือต้นขา |
ตรวจ PSA + DRE อย่างน้อยปีละครั้ง |
◉ โรคความเสื่อมในผู้สูงวัย ของอวัยวะต่างๆ อาทิ
| โรคความเสื่อม | เกณฑ์ประเมินตนเองเบื้องต้น | หัตถการที่ควรตรวจ |
|---|---|---|
| ข้อและกระดูก | • ปวดข้อ / ข้อฝืดตอนเช้า > 30 นาที | • ข้อเสื่อม: X-ray ข้อ • กระดูกพรุน: Bone densitometry (DEXA scan) |
| การมองเห็นและการได้ยิน | • มองเห็นไม่ชัด หูตึงบ่อยขึ้น | • ต้อกระจก / ต้อหิน: ตรวจสุขภาพตา |
| ความเสื่อมของสมอง | • ลืมง่าย หลงลืมสิ่งเพิ่งทำ • มีประวัติหกล้มใน 1 ปีที่ผ่านมา |
• สมองเสื่อม: MMSE test / Brain MRI (ถ้ามีอาการ) |
◉ โรคเรื้อรังในผู้สูงวัย ส่วนใหญ่พบได้ในช่วงวัย 50 ปี ขึ้นไป
| โรคเรื้อรังที่พบ | เกณฑ์ประเมินตนเองเบื้องต้น | หัตถการที่ควรตรวจ |
|---|---|---|
| โรคความดันโลหิตสูง | • ควบคุมความดันให้อยู่ในเกณฑ์ (ไม่เกิน 120/80 mmHg สำหรับคนทั่วไป และไม่เกิน 130/80 mmHg สำหรับผู้ที่มีโรคร่วม) • น้ำตาลอดอาหาร น้อยกว่า 100 mg/dl • BMI น้อยกว่า 25 หรือ รอบเอว (ชาย > 90 ซม., หญิง > 80 ซม.) • ออกกำลังกายน้อยกว่า 3 ครั้ง/สัปดาห์ |
• ความดันโลหิต: วัดความดันสม่ำเสมอ • เบาหวาน: ตรวจน้ำตาล (FBS, Hb |
บทความประจำศูนย์
